Sivas Yöresinde de bazı gelenek ve göreneklerimiz halen devam etmektedir. Bu geleneklerin bir parçası olan düğün geleneklerinden “Dünür Gezme -Kız İsteme” geleneğimizi hatırladığım kadarı ile anlatmaya çalışacağım. Bazı geleneklerimiz devam etsin veya etmesin yine de her yöre kendi şivesini, öz değerlerini, gelenek ve göreneklerini zaman zaman anımsayıp genç kuşaklara tanıtması o yörenin kendi kültürüne sahip çıkması demektir diye düşünüyorum.
Eskiden gençler büyüyüp serpilip de evlenme çağına geldiklerinde kız olsun erkek olsun evleneceği eşini kendisinin seçme şansı hemen hemen hiç yoktu. Şimdi olduğu gibi önceden tanışıp, konuşup anlaşarak evlenmek yok denecek kadar azdı. Büyükler kimi uygun görür ise o kişi ile gençler evlendirilirdi. Gençlerin karşı tarafa aşık olmak,sevmek,evleneceği hayat arkadaşını kendisinin tercih etme şansı yoktu. Daha çok her zaman büyüklerin dediği olurdu. Artık bu zihniyeti tasvip edip etmeme konusunu sizlerin takdirine bırakıyorum her görüşe saygım vardır Bana kalırsa tabi ki tasvip etmiyorum..Çünkü bir ömür boyu sonsuza kadar birlikte yaşayacak olan hayat arkadaşını herkes kendisi seçip tercih etmelidir ; diye düşünüyorum.…
Genellikle evlenme yaşına gelmiş oğlan anneleri her bulunduğu kalabalık ortamlarda oğullarına kız beğenmeye çalışırlardı. Hısım akraba cenazelerinde, düğünlerde, ‘mevlitlerde’, hamamda, ev gezmelerinde,kına gecelerinde, alıcı gözle bekar kızları inceler ve beğendiği kızların adreslerini o kızın yakınlarından alırdı. Daha sonra çevresindekilere o adresi sorup soruşturur ve yanına ağzı laf yapan bir akrabalarından bir bayan ile birlikte kızın adresine kız bakmaya yani görücüye giderlerdi . İşte buna Sivas’ta “Dünür Gezme-Kız İsteme” denir. Dünürlerin karşısına çıkan kızada ‘Görücüye çıkmak’ denir..Bazen de eğer oğullarına çalışan kız istiyorlar ise resmi dairelere gidip rast gele birisine ‘ Canım burada şele bir ece temiz süt emmiş bekar gız var mı acaba’ diye sorarlardı.Eğer var ise o kızın adresini de alır listesine eklerdi.
Beğendikleri ve gidecekleri adresler kesinleştikten sonra teker teker dünür gezmeye başlarlardı.Gittikleri kızın kapısını çalarlar ve kapıya çıkan kişiye “ Bacı sizin bekar gızınız varmış beş dakika içeri girip bir duru suyunuzu içebilir miyiz” derlerdi.Ev sahibi de onlara “ Vah anam tanrı misafirisiniz helbet o nasıl söz buyurun içeri gız gapısı koprüdür olsun bacım hakkınızda hayırlısı “ der ve içeri buyur ederlerdi.(Demek ki o zaman insanların birbirine güveni ne kadar sonsuzmuş ki hiç tanımadığı birisini evine konuk olarak kabul ediyormuş ne güzel.Ama şimdi öylemi üzgünüm) .Oğlan annesi bilhassa habersiz çat kapı aniden,habersiz kız evine giderdi ki kız evinin güya pis mi temiz mi olduğunu anlamak isterdi.
DEVAMI İÇİN TIKLAYINIZ.....
|